Slovakya Başbakanı Robert Fico, Ukrayna topraklarından gaz geçişinin yeniden başlatılmasına ilişkin görüşmelerin sonuçsuz kalması halinde Ukrayna’ya yapılacak AB yardımını veto edeceğini açıkladı. Fico, “Zelenski, tamamen siyasi nedenlerle, kendisine her şeyin serbest olduğunu düşündüğü için tüm Avrupa Birliği’ne zarar vermeye ve Slovakya’ya zarar vermeye karar verdiyse, Slovak hükümeti adına konuşuyorum, yakın gelecekte masada Ukrayna için (AB’den) herhangi bir yardım varsa, bunu veto edeceğim” dedi.
Fico ayrıca, ülkesinin 3-4 hafta içinde Ukrayna topraklarından gaz geçişinin yeniden başlatılmasına ilişkin müzakerelerin bir sonuca varmadığını görmesi halinde Ukrayna’ya misilleme yapmaya başlayacağını belirtti. Gazprom’un Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa’ya sevkiyatına ilişkin anlaşmanın 1 Ocak’ta sona erdiği açıklamasının ardından Ukrayna’nın söz konusu anlaşmayı uzatmayı reddettiği bildirildi. Bu durum, Rus gazının Ukrayna üzerinden sevkiyatının gerçekleşmediği anlamına geliyor.
Ukrayna yönetiminin 2023 sonu için yayımladığı verilere göre, boru hatları ile ülke üzerinden Avrupa’ya taşınan Rus gazı miktarı 2023’te, 2022’ye kıyasla yaklaşık yüzde 28 azalarak 15 milyar metreküpe gerilemişti. Bu da Ukrayna ve Gazprom arasındaki anlaşmanın önemini bir kez daha ortaya koyuyor.
Ukrayna’nın söz konusu sözleşme sayesinde yılda yaklaşık 1 milyar dolar, Gazprom’un ise yılda 3 milyar dolardan fazla gelir elde ettiği tahmin ediliyor. Rus gazını Avrupa’ya taşıyan ana boru hatları Kuzey Akım 1, Kuzey Akım 2 ve Yamal-Avrupa da atıl duruma düşerken Ukrayna’dan sevkiyatın durması halinde tek güzergah olarak Türkiye ön plana çıkıyor.
Expert Commentary: Energy Security Implications
Enerji güvenliği uzmanı Dr. Ayşe Yılmaz, bu gelişmelerin enerji güvenliği açısından önemli sonuçlara yol açabileceğini belirtiyor. Yılmaz, “Ukrayna üzerinden geçen gazın Avrupa’ya taşınmasındaki kesintiler, Avrupa’nın enerji arz güvenliğini tehlikeye atabilir. Bu nedenle, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların çözümü, stratejik bir öneme sahiptir” diyor.
Context: Geopolitical Tensions
Ukrayna ile Rusya arasındaki enerji anlaşmazlıkları, taraflar arasındaki zaten gerilimli ilişkileri daha da karmaşık hale getirebilir. Bu durum, Avrupa’nın enerji arz güvenliği ve bölgesel istikrarı açısından endişe verici olabilir.
Impact: Economic Ramifications
Bu gelişmelerin ekonomik etkileri de göz ardı edilemez. Ukrayna ve Rusya arasındaki anlaşmazlıkların ekonomik sonuçları, her iki ülkenin de gelirlerini ve ekonomik büyümelerini etkileyebilir. Ayrıca, Avrupa’nın enerji arzı ve maliyetleri de bu durumdan etkilenebilir.